Dlaczego mikroinstalacje się wyłączają? Poradnik dla prosumentów od TAURON Dystrybucja 

08.07.2021
Blisko 44 tys. mikroinstalacji o łącznej mocy ok. 317 MW przyłączył w pierwszym półroczu 2021 r. TAURON Dystrybucja do swojej sieci. Dla porównania jeszcze w całym 2017 r. było to nieco ponad 4 tys. instalacji.  Tak duży przyrost i ogromna, utrzymująca się popularność mikroinstalacji powoduje konieczność dostosowywania sieci energetycznej do tej nowej sytuacji oraz wymaga odpowiedzialności po stronie instalatorów urządzeń i samych prosumentów. Dla wszystkich uczestników rynku fotowoltaicznego TAURON Dystrybucja przygotował specjalny poradnik, w którym odpowiada na najczęściej zadawane przez prosumentów pytania, dotyczące poprawnej pracy fotowoltaiki. 

Bezpłatny poradnik dostępny jest na stronie: tauron-dystrybucja.pl/mikroinstalacja

Z  poradnika można dowiedzieć się między innymi, że duża liczba przyłączanych do sieci mikroinstalacji wpływa na zwiększenie poziomu napięcia w sieci. Jeżeli przekroczy ono dopuszczalną granicę występują problemy z ciągłością pracy mikroinstalacji Ponadto prosumenci zazwyczaj nie zużywają w tym samym czasie wytworzonej energii, co przy dużym nasyceniu źródeł wytwórczych powoduje przepływ energii na wyższy poziom napięcia. Prosumenci, mogą ograniczyć wyłączanie się urządzeń, jeśli zwiększą zużycie energii z mikroinstalacji na potrzeby własne. Dzieje się tak, gdy urządzenia w domach pracują w czasie, gdy instalacja produkuje najwięcej energii. 
Wyłączanie się mikroinstalacji nie oznacza jednak, że sieć lub same urządzenia, działają niepoprawnie. Jest to prawidłowe działanie urządzenia, polegające na tym, że mikroinstalacja wyłącza się w momencie, kiedy napięcie w instalacji prosumenta jest za wysokie i mogłoby ją uszkodzić. W ten sposób instalacja PV nie ulega zniszczeniu, a jednocześnie chronione są pozostałe urządzenia w domu. Co jednak ważne, zabezpieczenie, polegające na automatycznym wyłączeniu się instalacji PV powinno zadziałać dopiero wtedy, gdy napięcie wzrośnie powyżej wartości, którą dopuszczają przepisy prawa. Zgodnie z nimi wartość napięcia powinna mieścić się w przedziale odchyleń ±10% napięcia znamionowego czyli:
dla napięcia 230 V wartość w przedziale 207 V – 253 V,
dla napięcia 400 V wartość w przedziale 360 V – 440 V.

Co można zrobić, żeby ograniczyć wyłączanie mikroinstalacji?

Na etapie zakupu i instalacji ważna jest jakość wykonanych połączeń prądowych, długość przewodu łączącego mikroinstalacje PV z rozdzielnicą główną oraz jakość wykorzystanych materiałów.   Duży wpływ na poprawną pracę instalacji PV ma poprawność skonfigurowania dostępnych trybów pracy falowników PV.

W praktyce, żeby ograniczyć wyłączanie się mikroinstalacji, można skorygować jej ustawienia. Może to zrobić jedynie jej instalator, który powinien  w pierwszej kolejności sprawdzić, czy ustawienia są zgodne z prawem europejskim oraz wymaganiami Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Jeśli ustawienia spełniają wymagania, a  urządzenia nadal się wyłączają, instalator powinien włączyć funkcję sterowania mocą bierną. Mikroinstalacja ograniczy wtedy generowaną moc, dzięki temu napięcie w instalacji prosumenta nie będzie rosnąć, a mikroinstalacja nie będzie się wyłączać. Zagwarantuje to większą efektywność pracy. 

Przygotowanie porad i wskazówek dla prosumentów, to również odpowiedz na reklamacje, które wpływają do firm energetycznych w zakresie poprawności pracy domowych instalacji. Duży procent zgłaszanych problemów ma swoje przyczyny po stronie klientów i instalatorów i wymaga sprawdzenia poprawności podłączenia mikroinstalacji do wewnętrznej instalacji elektrycznej prosumenta oraz sprawdzenia poprawności skonfigurowania i nastawów falownika. 

Działania po stronie TAURON Dystrybucja 

W celu poprawy warunków pracy mikroinstalacji PV oraz zwiększenia zdolności przyłączeniowych tych źródeł do sieci dystrybucyjnej, TAURON Dystrybucja prowadzi działania w obszarze monitorowania pracy sieci dystrybucyjnej. Wykorzystywane są do tego celu analizatory parametrów energii oraz liczniki zdalnego odczytu. 
Na tej podstawie spółka wykonuje analizy techniczne, które służą ocenie parametrów jakościowych dystrybuowanej energii oraz stopnia obciążenia poszczególnych elementów sieci. Ta wiedza jest wykorzystywana następnie do podejmowania decyzji dotyczących zakresu koniecznych działań inwestycyjnych. Na tej podstawie są również podejmowane działania eksploatacyjne (doraźne) polegające m.in. na regulacji napięcia w stacjach transformatorowych SN/nN. 
W zależności od nasycenia obwodów niskiego napięcia mikroinstalacjami i struktury istniejących sieci TAURON Dystrybucja w miarę posiadanych środków stara się poprawiać i dostosowywać do źródeł OZE stan sieci. Dzieje się to poprzez np. wymiany transformatorów SN/nN na jednostki o większej mocy, wymianę przewodów lub dobudowę nowych stacji SN/nN.  
Z perspektywy OSD dla prawidłowej pracy źródeł wytwórczych na wszystkich poziomach napięć konieczne jest stałe monitorowanie parametrów technicznych sieci, opracowywanie złożonych analiz sieciowych i identyfikacja koniecznych do wykonania inwestycji. Działania prowadzone po stronie dystrybucji mają typowo techniczny wymiar i dotyczą sieci dystrybucyjnej. Jednak prosument i jego instalacja wytwórcza również wpływa na parametry pracy urządzeń i dlatego w swoim własnym interesie powinien dbać o prawidłowość montażu i  sposobu pracy swoich  instalacji. 

Przydomowe magazyny energii

Dużym wyzwaniem dla instalacji prosumenckich jest magazynowanie nadwyżek energii w okresie produkcji, kiedy prosumenci nie zużywają jej na bieżąco. Sieć dystrybucyjna nie jest fizycznym magazynem energii i nie może przechować energii do czasu, aż odbiorcy zaczną ją zużywać. Mogą tu jednak pomóc sami prosumenci zagospodarowując energię, którą wytworzą, lub magazynując ją w przydomowych magazynach energii. Dzięki takim magazynom praca mikroinstalacji nie będzie zależna od zapotrzebowania na energię w sieci operatora a prosumenci zwiększą swoją niezależność energetyczną. Pozwoli to również na dalszy rozwój lokalnych źródeł energii i rozwój OZE.